Tâm tình về phở (Vũ Đăng Khuê) October 8, 2017. Phở. Nguồn internet. Có một người bạn nhắc nhở: "hưởng gió thu, sắc thu nhưng đừng quên sứ mệnh" khiến tôi cầm lòng không đậu. Xin kể một giai thoại mà tôi đã được nghe: một cụ ông, trước lúc lìa trần, sau những Cà phê hủ tíu Tàu. Sách phong thủy Tàu thường khuyên không nên cất nhà ở ngã ba, ngã tư đường vì dễ bị nạn xui xẻo nhưng các chú Xường, chú Hía, A Hoành, A Koón… thì đều chọn các nơi nầy làm chổ kinh doanh. Tuy Sài gòn, Chợ lớn, Gia Định, Phú Nhuận, Đa Kao có hàng Từ sau 75 cho đến giữa thập kỉ 90, càphê Việt Nam kiểu 'cái nồi ngồi trên cái cốc' bị pha trộn với bắp rang đen nên mùi vị gần như bị mất mát hết. Nhưng cũng đừng mừng rằng Việtnam đã phát minh ra… Tôi ngồi im, nhìn những giọt cà-phê sánh lại chảy giọt từ cái phin nhôm xuống chiếc ly thủy tinh. Một nỗi căm phẫn bùng lên. Tôi muốn chửi thật to cái lũ nhà báo, giáo sư, trí thức nước ngoài đã ca ngợi, vẽ vời cho Hồ chí Minh và đảng của hắn. Người mẹ đã trải qua kinh nghiệm đau buồn khi trở thành quả phụ lúc hãy còn son nên đã rất an tâm khi rời Đà Nẵng ngay sau đám cưới của cô con gái. Thiệp cưới kèm theo một lá thư thật ngắn được chính người bạn thân gởi về địa chỉ gia đình tôi tại Sàigòn. Phần Tiếng Việt thì luôn giải quyết gọn bài tập trên lớp, không bao giờ có bài về nhà làm. Phần Văn và Tập làm văn cũng không bao giờ có chuyện học thuộc. phần Văn, hoặc cách làm bài đột xuất vài bài tập khó trong phần Tiếng Việt ra giấy . Cuối năm, nhìn ooaKA. Phân tích tác phẩm Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưaVăn mẫu lớp 12 Phân tích bài thơ “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” của Nguyễn Duy được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các em học sinh cùng quý thầy cô tham khảo cùng tham khảo. Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới ý phân tích bài thơ Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa1. Mở bài- Giới thiệu tác giả, tác Thân bàia. Phần 1 "Bần thần...thuở nào"- Bài thơ được mở ra dưới một không khí rất thiêng liêng, thành kính, mà theo như Nguyễn Duy ấy là một buổi giỗ mẹ Nỗi buồn tủi, xót xa khi nghĩ về người phụ nữ sớm lên Niết Bàn đã đưa Nguyễn Duy trở về với dáng hình mẹ xa xăm thuở nào, thông qua những ký ức mờ mịt và thông qua dáng hình của bà Phần 2 "Mẹ ta...bốn mùa"- Bộc lộc niềm thương cảm với số phận của những người phụ nữ nông thôn như thân cò lặn Mẹ của Nguyễn Duy cũng là một trong số những thân cò như vậy, đời bà khổ cực, vất vả, không có niềm vui may mặc với cái "yếm đào" xinh xắn, nón quai thao, khăn chít mỏ Đời bà chỉ biết những sự nghèo khó, làm lụng quanh năm với bòn mót những quả bí, quả bầu cắp ra phiên chợ bán lấy vài xu bạc. Quanh năm mặc những cái váy đen, nhuộm bùn ngâm nước đến mục, những cái áo cánh nâu, sờn vai bạc màu mà chẳng có tiền thay sắm Phần 3 "Cái cò...mẹ ru"- "cái cò...sung chát...đào chua". Câu hát ru cũng chính là hình ảnh và tư vị của cuộc đời mẹ, thân cò lặn lội kiếm ăn, cả đời chẳng biết đến ngọt bùi, mà chỉ toàn những chát, những chua ngập "Ta đi trọn kiếp con người/Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru" cũng lại là những câu thơ để bộc lộ tấm lòng trân trọng yêu thương, đề cao sự thiêng liêng, quý báu của tình mẫu tử, rằng chẳng có thứ tình cảm nào lại rộng lớn bao la, ôm lấy cả cuộc đời con như thế Phần 4 "Bao giờ...xa xôi" Nỗi nhớ mẹ không chỉ gói trọn trong những lời ru và hình bóng mẹ, mà đó còn là những kỷ niệm trải dài trong suốt quãng đời ấu thơ của tác giả, với trái bưởi, trái hồng, những ngày "mẹ trải chiếu ta nằm đếm sao", rồi mẹ kể những chuyện tình Ngưu lang- Chức nữ, chuyện chú Cuội - chị Hằng. Rồi những cảnh đom đóm chập chờn ban đêm, ...e. Phần 5 "Mẹ ru...cá xương"- Thông qua những lời ru ngọt ngào khi con còn ở trong nôi cho con biết những con cò con vạc, những nỗi đắng cay ở đời, cho con biết những cánh đồng cò bay thẳng cánh, cho con biết sự thiêng liêng của tình Sữa mẹ nghèo khó nhưng ngọt ngào cho con được thể xác, máu thịt, lười ru mẹ êm ái đêm đông ru con vào giấc ngủ, cho con thấm thía linh hồn của dân tộc và theo con đến hết cuộc Nguyễn Duy lại bộn lòng trăn trở "bà ru mẹ...mẹ ru con/liệu mai sau các con còn nhớ không" khi những giá trị truyền thống dần mai Cuối cùng Nguyễn Duy lại quay lại với nỗi nhớ mẹ, nhớ quê tha thiết, nhớ về những đêm đông giá rét, những ngày mưa gió mái tranh chẳng đủ che mưa, mà thương con mẹ nhường chỗ ấm, chịu nằm chỗ ướt, chập chờn trong giấc ngủ mơ màng "ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa/miệng nhai cơm búng lưỡi lừa Kết bàiNêu cảm tích bài thơ “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” mẫu 1Nguyễn Duy quê ở Thanh Hóa; anh viết bài thơ “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” tại Thành phố Hồ Chí Minh vào mùa thu 1986. Bài thơ gồm có 28 câu lục bát, chia thành 6 khổ thơ; khổ thứ tư có 8 câu, năm khổ còn lại, mỗi khổ có 4 câu đầu mỗi khổ thơ đều viết hoa; các chữ đầu mỗi câu thơ còn lại không viết hoa. Toàn bài thơ chỉ có 4 dấu chấm lửng và một dấu gạch ngang mà thôi, không hề có dấu chấm, dấu phẩy... nào cả. Phải chăng đó là sự cách tân về hình thức nghệ thuật thơ lục bát của Nguyễn Duy? Tác giả đã vận dụng sáng tạo ca dao, tục ngữ để tạo nên những vần thơ trữ tình giàu âm điệu và nhạc điệu thiết tha ngọt đầu bài thơ là một không gian nghệ thuật thiêng liêng cổ kính, nhiều man mác bâng khuâng. Đứa con đứng bên bàn thờ mẹ, trong hương huệ thơm ngát, thành kính thắp nén nhang thầm khấn cầu mong hương hồn mẹ được siêu thoát lên cõi niết bàn“Bần thần hương huệ thơm đêmkhói nhang vẽ nẻo đường lên niết bàn”.Nhìn khói nhang tỏa, nhìn chân nhang “lấm láp tro tàn”, đứa con cảm thấy người mẹ hiền đang hiển hiện giữa cõi đời, đang tất tả ngược xuôi“chân nhang lấm láp tro tànxăm xăm bóng mẹ trần gian thuở nào”,Các từ láy “bần thần”, “lấm láp“,“xăm xăm” là những nét vẽ tài hoa làm cho vần thơ giàu hình tượng và gợi thơ thứ hai gợi tả hình ảnh người mẹ hiền ngày xưa. Người mẹ nghèo khổ, vất vả. Thời con gái chẳng có yếm đào, chẳng có nón quai thao mà chỉ có nón mê; áo quần chỉ một màu nâu nhuộm bùn“Mẹ ta không có yếm đàonón mê thay nón quai thao đội đầu”.Hai tiểu đối “tay bí // tay bầu”,“váy nhuộm bùn // áo nhuộm nâu” - nói lên thật hay, thật cảm động sự tần tảo vất vả và đời sống nghèo khổ của mẹ“Rối ren tay bí tay bầuváy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùa ”.Suốt đời mẹ sống mộc mạc, giản dị như thế. Quanh năm bốn mùa mẹ vẫn sống và ăn mặc như thế!Khổ thơ thứ ba, lời ru của mẹ hiền ngày xưa vẫn còn vang vọng trong hoài niệm. Ca dao đã nhập hồn vào thơ Nguyễn Duy“Cái cò...sung chát đào chua...câu ca mẹ hát gió đưa về trời”.Câu ca dao “Cái cò đậu cọc cầu ao - Ăn sung sung chát, ăn đào đào chua” đã được nhà thơ vận dụng tài tình sáng tạo gợi lên bao thương nhớ người mẹ hiền nay đã đi xa…Hai câu thơ “Ta đi trọn kiếp con người – cũng không đi hết những lời mẹ ru” hàm chứa chất triết lí sâu sắc. Lòng mẹ bao la. Tinh thương của mẹ mênh mông đào dạt. Suốt đời con cũng không thấu hiểu, hiểu hết lời ru của mẹ. “Gió mùa thu, mẹ ru con ngủ ...Năm canh chày thức đủ năm canh... ”. Mỗi giấc ngủ của con được nâng niu bằng lời ru của mẹ vô cùng sâu nặng với biết bao tình đời và tình người. Mọi đứa con từ bé thơ đến trưởng thành, không bao giờ có thể “đi hết mấy lời mẹ ru". Hai chữ “đi” trong vần thơ của Nguyễn Duy được chuyển nghĩa một cách thần ngữ “bao giờ cho tới” trong khổ thơ thứ tư đã làm sống lại tuổi thơ với bao kỉ niệm đẹp. Ước mong được sống lại đêm rằm trung thu để phá cỗ. Ước mong được sống lại những đêm tháng năm đẹp trời để “nằm đếm sao” giữa sân nhà“Bao giờ cho tới mùa thutrái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằmbao giờ cho tới tháng nămmẹ ra trải chiếu ta nằm đếm sao”.Hai chữ “đánh đu “ đã nhân hóa trái hồng trái bưởi, món quà trung thu, tạo nên sự ngộ nghĩnh hồn nhiên. Cái giây phút thần tiên “mẹ ra trải chiếu ta nằm đếm sao” là giây phút hạnh phúc nhất của tuổi thơ. Kỷ niệm ấy, Nguyễn Duy có bao giờ quên; mỗi chúng ta có bao giờ từ láy“nghêu ngao ”,“chập chờn ", “leo lẻo”, “xa xôi” trong bốn câu thơ tiếp theo vừa nêu lên sự hồn nhiên của tuổi thơ, vừa nói lên mơ ước được sống lại trong khung cảnh thần tiên nơi quê nhà. Đứa con có bao giờ quên những kỉ niệm đẹp, đầy hạnh phúc ấy“Ngân Hà chảy ngược lên caoquai mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờm...bờ ao đom đóm chập chờntrong leo lẻo những vui buồn xa xôi”.Ký ức tuổi thơ đã trôi vào dĩ vãng, nhưng vẫn còn chập chờn trong tâm hồn yêu thương với “những vui buồn xa xôi”. Đứa con càng thương nhớ mẹ, càng biết ơn mẹ không thể nào kể xiết!Tiếp theo là những suy ngẫm về lời ru của mẹ, về công ơn trời bể của mẹ. Mẹ ru con, ru “cái lẽ đời", ru cái đạo lí làm con, ru cái đạo lý làm người. Con lớn lên từng ngày từng tháng nhờ dòng sữa ngọt ngào của mẹ, bằng lời ru thiết tha êm đềm của mẹ. Điệp ngữ “nuôi” trong hai tiểu đối đã nói lên công ơn to lớn của mẹ hiền“Mẹ ru cái lẽ ở đờisữa nuôi phần xác // hát nuôi phần hồn”Các thế hệ sẽ nối tiếp sinh ra, rồi lớn lên theo lời ru tiếng hát của mẹ, của bà. Điệu ru của bà, của mẹ sẽ được những thế hệ mai sau nâng niu, giữ gìn. Điệu ru tiếng hát của bà, của mẹ trong mỗi gia đình Việt Nam là dân ca, là tâm hồn dân tộc sẽ sống mãi đến muôn đời mai sau. Câu hỏi tu từ làm cho vần thơ trở nên thiết tha, lay động hồn người"Bà ru mẹ...mẹ ru conliệu mai sau các con còn nhớ chăng”.Nhớ mẹ, nhớ nơi chôn nhau cắt rốn, đứa con ly hương đêm ngày đăm đắm “Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều”. Càng "nhìn về” càng bồi hồi nhớ mẹ, nhớ đức hy sinh cao cả, tình thương con bao la của người mẹ nay đã khuất núi. Câu tục ngữ "Chỗ ướt mẹ nằm, chỗ ráo nhường con" được tác giả vận dụng sáng tạo"Nhìn về quê mẹ xa xămlòng ta - chỗ ướt mẹ nằm đêm mưa”.Tác giả khép lại bài thơ bằng hai câu thơ mang âm điệu ca dao trữ tình thể hiện bao nỗi ân tình sâu nặng của đứa con đối với người mẹ hiền thương yêu"Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưamiệng nhai cơm búng, lưỡi lừa cá xương”.Dù mẹ đã mất, nhưng những kỉ niệm ân tình sâu sắc ấy của mẹ, đứa con mãi mãi ghi sâu trong lòng. Lòng hiếu thảo là một trong những tình cảm đẹp nhất của con người Việt Nam chúng ta. Thơ Nguyễn Duy man mác như điệu ru tiếng hát của bà, của mẹ sau lũy tre xanh, bên bờ dâu ruộng lúa đang vọng về năm tháng. Những suy tư triết lí của tác giả làm cho tư tưởng tình cảm trong bài thơ trở nên sâu sắc, mang tính chất dân tộc và hiện đại."Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa..." là một bài thơ rất hay, tiêu biểu cho hồn thơ và phong cách nghệ thuật của Nguyễn Duy, nhà thơ trưởng thành trong khói lửa chiến tranh thời chống Mỹ. Quả vậy, thơ Nguyễn Duy đẹp như ca dao, đậm đà như dân ca, man mác như lời hát tích bài thơ “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” mẫu 2Nguyễn Duy là một trong những nhà thơ tài năng của nền văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới, đất nước mở cửa. Với những trải nghiệm của người lính đi qua những năm tháng đất nước đau thương cùng cực, cho đến khi đất nước hòa bình, xã hội đổi thay có nhiều những chuyển biến to lớn. Thế nên giọng thơ của Nguyễn Duy luôn có một vẻ triết lý sâu xa đối với cuộc đời và những thứ tình cảm đáng trân trọng với quê hương với gia đình, thường là tấm lòng biết ơn, tri ân sâu sắc. Thơ của Nguyễn Duy không chỉ đưa ta về một miền ký ức dịu dàng sâu lắng, với giọng thơ nhẹ nhàng, tình cảm, tha thiết mà còn có vai trò nhắc nhở, thức tỉnh nhiều con người đang mải miết giữa cuộc đời phải biết trân trọng lấy những gì mình đang có, phải gìn giữ được những thứ tình cảm thiêng liêng trong đời. Một trong số những bài thơ thể hiện nổi bật phong cách sáng tác ấy của Nguyễn Duy ấy là Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa, nhắc nhở con người về tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc, về hình dáng người mẹ đã nuôi ta cả một thời non trẻ, bảo bọc cho ta cả cuộc đời khi "Ta đi trọn kiếp con người/Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru".Nguyễn Duy là một người rất nặng tình nghĩa với gia đình với quê hương, đặc biệt là ông thấu hiểu và dành nhiều những tình cảm sâu sắc cho người bà, người mẹ của mình hơn cả. Nếu như ông viết Đò Lèn để tưởng nhớ người bà tần tảo sớm trưa, thì bài thơ Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa lại là tác phẩm tác giả viết để cúng mẹ mình vào năm 1986, bằng một tấm lòng thành kính và yêu thương son sắt. Nguyễn Duy từng tâm sự rằng "Mẹ tôi mất sớm. Tôi và em gái tôi ở với bà ngoại. Hình ảnh về mẹ trong bài thơ Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa chính là hình ảnh bà ngoại tôi hồi đó... Những đêm hè trời trong, gió mát bà tôi thường trải chiếu cói trên mặt đê sông Mã, cùng các cháu nằm ngắm trăng, kể chuyện "Hằng Nga", chuyện "Thằng Cuội" hoặc là đếm "một ông sao sáng, hai ông sáng sao, ba ông sao sáng...". Sự thiếu thốn hơi ấm tình mẹ lại càng khiến Nguyễn Duy thêm trân trọng và yêu thương cuộc đời dãi dầu của những người mẹ Việt Nam từ bao đời nay, hi sinh tất cả vì những đứa con của mình. Mà đối với tác giả, bàn tay của người bà cũng như bàn tay của người mẹ, nếu mẹ ông còn tại thế chắc cũng sẽ trở thành một người bà thứ hai như Duy là một trong số ít những nhà thơ hiện đại gắn bó chặt chẽ với ca dao truyền thống của dân tộc, mà trong hầu hết các bài thơ của ông ta luôn thấy thấp thoáng đôi câu ca dao xưa, có lạ có quen, nhưng đều đem đến cho thơ ông một dáng vẻ độc đáo và riêng biệt. Với Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa cũng vậy, tiêu đề và hai câu kết của bài thơ chính là trích dẫn từ những câu ca dao của ông cha ta về hình ảnh người mẹ, trở thành mạch cảm cảm xúc tha thiết, đằm thắm, với những tình cảm truyền thống thiêng liêng nhất xuyên suốt cả bài thơ."Bần thần hương huệ thơm đêmKhói nhang vẽ nẻo đường lên Niết bànChân nhang lấm láp, tro tànXăm xăm bóng mẹ trần gian thuở nào"Bài thơ được mở ra dưới một không khí rất thiêng liêng, thành kính, mà theo như Nguyễn Duy ấy là một buổi giỗ mẹ ông. Với một người con sớm mất mẹ, Nguyễn Duy lại càng thêm buồn bã và thiết tha về dáng hình mẹ, ông không được ở với mẹ dài lâu thế nên đành tìm mẹ ở trong tâm tưởng. Nỗi buồn tủi, xót xa khi nghĩ về người phụ nữ sớm lên Niết Bàn đã đưa Nguyễn Duy trở về với dáng hình mẹ xa xăm thuở nào, thông qua những ký ức mờ mịt và thông qua dáng hình của bà ngoại."Mẹ ta không có yếm đàoNón mê thay nón quai thao đội đầuRối ren tay bí, tay bầuVáy nhuộm bùn, áo nhuộm nâu bốn mùa".Thế hệ các bà, các mẹ ngày xưa ở vùng nông thôn Việt Nam xưa ngoại trừ những bà phú hộ, vợ quan viên ăn trên ngồi trước, thì đa số ai cũng có những cuộc đời nghèo khó, vất vả. Số phận của những người phụ nữ nông thôn như thân cò lặn lội, chỉ thấy khổ hơn chứ không có khổ nhất. Sinh ra làm người đàn bà, không chỉ gánh trách nhiệm sinh con đẻ cái mà còn phải làm mọi thứ để nuôi con, nuôi cả chồng, họ phải chấp nhận cái chuyện hy sinh, tằn tiện, nhịn ăn nhịn mặc cho chồng cho con, một đời có lẽ chưa biết đến cái ngon ngọt, đến cái sự hưởng thụ là gì. Mẹ của Nguyễn Duy cũng là một trong số những thân cò như vậy, đời bà khổ cực, vất vả, không có niềm vui may mặc với cái "yếm đào" xinh xắn, nón quai thao, khăn chít mỏ quạ đã trở thành niềm mơ ước xa xỉ, ngoài tầm với. Có lẽ rằng từ thuở biết nghĩ bà đã chỉ biết những sự nghèo khó, làm lụng quanh năm với bòn mót những quả bí, quả bầu cắp ra phiên chợ bán lấy vài xu bạc. Quanh năm mặc những cái váy đen, nhuộm bùn ngâm nước đến mục, những cái áo cánh nâu, sờn vai bạc màu mà chẳng có tiền thay sắm mới. Bởi làm lụng lấy miệng ăn còn khó, nói gì đến cái mặc, mẹ mặc rồi, thì con phải chịu đói, chịu rét, lòng mẹ không cho phép điều ấy."Cái cò... sung chát... đào chuaCâu ca mẹ hát gió đưa về trờiTa đi trọn kiếp con ngườiCũng không đi hết mấy lời mẹ ru".Lật ngược về một miền ký ức xa xăm, mờ mịt, thông qua những kỷ niệm với người bà, Nguyễn Duy lại mường tượng ra hình ảnh của người mẹ vắn số. Mà nhắc đến lời ru, có lẽ tác giả đã từng khao khát và nhớ thương mẹ nhiều lắm, người trân trọng những câu ca mẹ hát, thật dung dị, gần gũi và thiết tha với "cái cò...sung chát...đào chua". Câu hát ru cũng chính là hình ảnh và tư vị của cuộc đời mẹ, thân cò lặn lội kiếm ăn, cả đời chẳng biết đến ngọt bùi, mà chỉ toàn những chát, những chua ngập tràn. Lời mẹ ru con là ẩn dụ cho cả cuộc đời lắm hy sinh và gian khổ của mẹ, tình mẹ yêu con như nước chảy trong nguồn, nhiều không kể xiết, sự bao dung, thấu hiểu mà mẹ dành cho con có lẽ rằng đi hết kiếp con người, con cũng chẳng thể nào đền đáp và trả nghĩa cho trọn. Con chỉ có nhận mà chưa kịp đáp, thì mẹ đã về miền cực lạc, điều ấy đối với Nguyễn Duy là một việc thật đau đớn và chua xót. Đồng thời hai câu thơ rất hay "Ta đi trọn kiếp con người/Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru" cũng lại là những câu thơ để bộc lộ tấm lòng trân trọng yêu thương, đề cao sự thiêng liêng, quý báu của tình mẫu tử, rằng chẳng có thứ tình cảm nào lại rộng lớn bao la, ôm lấy cả cuộc đời con như thế nữa."Bao giờ cho tới mùa thutrái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằmbao giờ cho tới tháng nămmẹ ra trải chiếu ta nằm đếm saoNgân hà chảy ngược lên caoquạt mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờm...bờ ao đom đóm chập chờntrong leo lẻo những vui buồn xa xôi"Nỗi nhớ mẹ không chỉ gói trọn trong những lời ru và hình bóng mẹ, mà đó còn là những kỷ niệm trải dài trong suốt quãng đời ấu thơ của tác giả, với những ngày quấn quýt sum vầy bên mâm ngũ quả rằm tháng tám, đứa con thơ trông trái bưởi, trái hồng trên mâm ngũ quả thầm khao khát. Rồi những ngày tháng năm trời nóng bức, cuộc đời nghèo khó mẹ đã vẽ ra những thú vui thật tuyệt, "mẹ trải chiếu ta nằm đếm sao", rồi mẹ kể những chuyện tình Ngưu lang - Chức nữ, chuyện chú Cuội - chị Hằng. Rồi những cảnh đom đóm chập chờn ban đêm, trong cảnh tươi mát thanh bình hiếm có của một làng quê cứ mãi quanh quẩn trong tâm trí của tác giả, gợi về những kỷ niệm thật thân thương, gần gũi mà bây giờ sẽ chẳng bao giờ còn nữa, bởi mẹ và ngày đó đã xa lắm rồi."Mẹ ru cái lẽ ở đờisữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồnbà ru mẹ... mẹ ru conliệu mai sau các con còn nhớ chăng".Tuy nghèo khó vất vả, mưa nắng dãi dầu, mẹ cũng chẳng mấy học hành hiểu biết, thế nhưng mẹ vẫn truyền lại cho con những giá trị truyền thống quý báu của dân tộc, thông qua những câu chuyện cổ tích, những câu ca dao nghìn đời của ông cha và đặc biệt nhất là những lời ru ngọt ngào khi con còn ở trong nôi cho con biết những con cò con vạc, những nỗi đắng cay ở đời, cho con biết những cánh đồng cò bay thẳng cánh, cho con biết sự thiêng liêng của tình mẹ. Sữa mẹ nghèo khó nhưng ngọt ngào cho con được thể xác, máu thịt, lười ru mẹ êm ái đêm đông ru con vào giấc ngủ, cho con thấm thía linh hồn của dân tộc và theo con đến hết cuộc đời. Ngày nay khi con đã lớn khôn, với sự phát triển mạnh mẽ của đất nước về kinh tế văn hóa xã hội, bỗng nhiên người ta chẳng còn mặn mà với những lời ru thắm thiết ân tình, đẹp đẽ tình mẹ, người ta quên đi nhiều những câu ca dao, những truyện cổ tích, mà Nguyễn Duy lại bộn lòng trăn trở "bà ru mẹ...mẹ ru con/liệu mai sau các con còn nhớ không"."Nhìn về quê mẹ xa xămlòng ta - chỗ ướt mẹ nằm đêm xưangồi buồn nhớ mẹ ta xưamiệng nhai cơm búng lưỡi lừa cá xương..."Cuối cùng Nguyễn Duy lại quay lại với nỗi nhớ mẹ, nhớ quê tha thiết, nhớ về những đêm đông giá rét, những ngày mưa gió mái tranh chẳng đủ che mưa, mà thương con mẹ nhường chỗ ấm, chịu nằm chỗ ướt, chập chờn trong giấc ngủ mơ màng "ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa/miệng nhai cơm búng lưỡi lừa cá xương...".Đã từng có nhiều bài thơ viết về đề tài người mẹ mưa nắng, tảo tần nuôi con, cũng nhiều bài thơ viết về người mẹ trong âm hưởng ca dao, âm hưởng lời ru tha thiết. Thế nhưng có lẽ rằng khó có bài thơ nào viết về mẹ hay và thấm đẫm ân tình, cũng như chứa đựng nhiều triết luận trữ tình sâu sắc như Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa của Nguyễn Duy. Ở đó không chỉ là nỗi nhớ thương, xót xa cho cuộc đời tảo tần của người mẹ mà còn là triết lý về tình mẫu tử bao dung muôn đời, còn là cả nỗi trăn trở về những giá trị văn hóa truyền thống như lời ru, ca dao ngày càng bị mai một. Và con người ngày nay càng trở nên xa cách với gia đình, người thân, không còn gắn bó sâu nặng với những tình cảm gắn bó như trước đây nữa. Những triết lý kín đáo trong thơ của Nguyễn Duy không khỏi khiến độc giả phải trăn trở suy nghĩ và có phần "thức tỉnh" lại những giá trị đã dần mất đi trong đời sống thường tích bài thơ “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” mẫu 3Những kỷ niệm đẹp của tuổi thơ về người mẹ trong mỗi một chúng ta là nguồn sống, là nghị lực vượt qua mọi khó khăn, thử thách và là những giá trị nhân văn giúp cho cái chân, thiện, mỹ trong mỗi con người phát triển. Đó cũng là nguồn cội khơi dậy những tình cảm sâu lắng đối với con người, gia đình và quê hương. Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa của Nguyễn Duy là một bài thơ như vậy và là bài thơ dành được rất nhiều tình cảm của người Duy được đánh giá cao trong thể thơ lục bát – một thể thơ có cảm giác dễ viết nhưng viết được hay thì lại rất khó. Nhiều bài thơ của ông được bạn đọc yêu thích Tre Việt nam, Ánh trăng, Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa,… Trong đó bài thơ Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa ai đọc lên cũng có cảm giác như Nguyễn Duy đang viết về mẹ của mình và những tình cảm của mình đối với thơ bắt đầu bằng không gian bảng lảng khói trầm, phảng phất mùi hương huệ trong đêm khuya thanh vắng – “Bần thần hương huệ thơm đêm/ khói nhang vẽ nẻo đường lên niết bàn”. Hương huệ, khói nhang trong không gian yên tĩnh, trầm mặc ấy đã cho Nguyễn Duy cảm giác “bần thần” nửa thực nửa trạng thái nửa thực, nửa mơ ấy đã khơi nguồn cảm xúc về hình bóng người mẹ “trần gian thuở nào” rất đỗi yêu thương – “Xăm xăm bóng mẹ trần gian thuở nào” với biết bao kỷ niệm buồn vui như chỉ mới diễn ra ngày hôm qua, hôm kia thôi – trong leo lẻo những vui buồn xa mạch nguồn cảm xúc ấy, hình ảnh người mẹ nghèo khó, lam lũ, vất vả, nhọc nhằn, suốt ngày luôn tay luôn chân với công việc cứ hiện về rõ mồn một – Nón mê thay nón quai thao đội đầu/Rối ren tay bí tay bầu/Váy nhuộm bùn, áo nhuộm nâu bốn như bất kỳ ai của thời lam lũ, Nguyễn Duy lớn lên từ lời ru mượt mà, yêu thương của mẹ; chứa đựng, gửi gắm nhiều nỗi niềm tâm sự sâu lắng của mẹ – “Bầu ơi thương lấy bí cùng”… hoặc là “Cái cò lặn lội bờ sông / Gánh gạo nuôi chồng, tiếng khóc nỉ non”… – và những kỷ niệm đẹp về mẹ qua những đêm hè trăng sáng, mẹ trải chiếu cùng các con ngắm trăng, đếm sao; vừa chơi các trò chơi dân gian vừa hát các bài đồng dao; tìm các chòm sao hay nghe mẹ kể chuyện về chú Cuội, chị Hằng nơi “Bờ ao đom đóm chập chờn”.Nghèo đến thế, lam lũ đến thế nhưng mẹ vẫn là hiện hữu của bà mẹ Việt Nam có một nhân cách đẹp tuyệt trần; là kho ca dao tục ngữ, là cuốn sách dày về đạo lý để làm hành trang cho Nguyễn Duy bước vào đời. Và, một thời thơ ấu bên mẹ tuy còn nhiều khó khăn vất vả nhưng rất đỗi vô tư, trong sáng cùng với “cái lẽ ở đời” được mẹ bày dạy đã đi cùng Nguyễn Duy theo năm tháng cuộc có lẽ không chỉ để vui chơi! Đúng hơn, có lẽ mẹ đang truyền dạy cho các con kinh nghiệm qua hàng ngàn đời của ông cha. Truyền dạy kinh nghiệm dân gian về làm ăn hay giảng giải về lẽ sống, nếp nhà cho con qua những lời ru, câu hát ví, hát dặm thương, những bài đồng dao… cũng là một thiên chức của người qua những câu hát ru, hát ví chắt lọc từ trái tim tràn đầy yêu thương ấy mà người mẹ truyền lại cho con những tình cảm, đạo lý biết yêu thương con người, gia đình, làng xóm và quê hương với mong muốn con sống đẹp hơn, người hơn; con lớn lên, phát triển toàn diện hơn bởi những lời ru chất chứa yêu thương cùng với những tình cảm và đạo lý ở đời – mẹ ru cái lẽ ở đời/sữa nuôi phần xác hát nuôi phần mẹ, hồi tưởng về những vui buồn tuổi thơ khi còn mẹ mà Nguyễn Duy cảm thấy ngậm ngùi, với nỗi lòng tê tái, buốt giá “lòng ta – chỗ ướt mẹ nằm đêm mưa”. Nhớ thương mẹ đến tột cùng; không khỏi rưng rưng, ứa lệ khi nhớ về những đêm đông mưa rét, con lỡ đái dầm, thương con mẹ dành nằm phần ướt, nhường chỗ khô cho cảm xúc trào dâng, Nguyễn Duy đã để cho giọng thơ cứ ngậm ngùi, gieo vào lòng người những nỗi niềm bâng khuâng đến da diết; ý thơ toát lên nỗi niềm suy tư, chiêm nghiệm, trở trăn, lo ru cái lẽ ở đờisữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồnbà ru mẹ… mẹ ru conliệu mai sau các con còn nhớ chăngDường như có tiếng thở dài đang bị nén lại, dường như có chút gì đó ân hận, có chút gì áy náy còn day dứt trong lòng con – những lời mẹ dặn dò, chỉ bảo thì đến nay, mặc dù con đã “đi trọn kiếp người” nhưng “vẫn không đi hết mấy lời mẹ ru” bởi cái lẽ ở đời mà mẹ từng ru dài rộng lắm, sâu sắc lắm; bởi bao nhiêu “lẽ đời” là bấy nhiêu tâm sự mà thế hệ những người bà, người mẹ gửi gắm trong lời thể, đó cũng là niềm tâm sự, những lo toan mà Nguyễn Duy nói hộ tất cả những người đang làm con như chúng ta?! Và, sự băn khoăn, lo lắng ấy hẳn là không phải không có lý do!Bài thơ Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa của Nguyễn Duy với âm điệu nhẹ nhàng, sâu lắng, thiết tha là những cảm xúc yêu thương nồng hậu mà cháy bỏng và cụ thể của người con đối với mẹ. Bài thơ đã đi vào lòng biết bao người yêu thơ và chắc hẳn sẽ có không ít người cảm thấy rưng rưng, bởi những kỷ niệm ấy không chỉ riêng của nhà thơ Nguyễn Duy mà còn là kỷ niệm của bao nhiêu người khác đây VnDoc hướng dẫn các bạn học tốt bài Văn mẫu lớp 12 Phân tích bài thơ “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” của Nguyễn Duy. Bài viết đã gửi tới bạn đọc dàn ý và các bài văn mẫu. Hi vọng đây là tài liệu hữu ích giúp bạn đọc có thể học tập tốt hơn môn Ngữ văn lớp 12 nhé. Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm soạn bài Ngữ văn 12 được VnDoc sưu tầm, chọn lọc để học tốt môn Ngữ văn 12 mời các bạn tham khảo thêm một số bài tiêu biểuEm hãy nêu cảm nghĩ về bài thơ "Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa" của Nguyễn Duy Bài thơ Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa của Nguyễn Duy là bài thơ nói về nỗi nhớ cảm động của người con về mẹ. Để giúp bạn hiểu rõ ràng và sâu sắc hơn về các dạng đề đọc hiểu liên quan đến văn bản này, cùng Đọc Tài Liệu tham khảo một số đề đọc hiểu Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa dưới đây và xem gợi ý đáp án của từng đề bạn nhéĐề đọc hiểu Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưaĐề số 1Đọc văn bảnMẹ ta không có yếm đàonón mê thay nón quai thao đội đầurối ren tay bí tay bầuváy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùaCái cò…sung chát đào chua…câu ca mẹ hát gió đưa về trờita đi trọn kiếp con ngườicũng không đi hết mấy lời mẹ ru.“Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” – Nguyễn DuyThực hiện các yêu cầu sauCâu 1. Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản?Câu 2. Hình ảnh người mẹ được khắc họa qua những từ ngữ, chi tiết nào?Câu 3. Văn bản thể hiện tâm tư, tình cảm gì của tác giả đối với người mẹ?Câu 4. Chỉ ra hiệu quả biểu đạt của chất liệu ca dao được sử dụng trong văn bản?Câu 5. Hai câu thơ “Ta đi trọn kiếp con người/Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru” gợi suy nghĩ gì về lời ru của mẹ đối với những đứa con?Có thể bạn quan tâm Nghị luận về tình mẫu tửĐáp án đề đọc hiểu Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa số 1Câu 1 Phương thức biểu đạt được sử dụng trong văn bản là Tự sự, miêu tả, biểu 2 Hình ảnh người mẹ được khắc họa qua những từ ngữ, chi tiết là “không có yếm đào”, “Nón mê thay nón quai thao đội đầu”, “Rối ren tay bí tay bầu” “váy nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn mùa”. Đó là một người mẹ nghèo, lam lũ, vất 3 Văn bản thể hiện Nỗi nhớ, lòng biết ơn sâu sắc và tình yêu thương to lớn dành cho người mẹCâu 4 Hiệu quả biểu đạt của chất liệu ca dao được sử dụng trong văn bản là Trong ca dao ta thường gặp “Con cò lặn lội bờ sông/ Gánh gạo nuôi chồng tiếng hát nỉ non” hay “Cái cò đậu cọc cầu ao /Ăn sung sung chát, ăn đào đào chua” và “Gió đưa cây cải về trời/ Rau răm ở lại chịu lời đắng cay” . Chính những "cái cò", "sung chát đào chua", cây cải về trời đó lại hiển hiện trong kí ức bằng lặng, đẹp đẽ hồn nhiên của ngày thơ. Tác giả đã vận hình ảnh cánh cò vào đời “mẹ ta”, như một niềm tri ân thành kính trong nỗi xót xa thương cảm vô bờ. Nhờ đó hình ảnh người mẹ tảo tần, lam lũ hiện lên càng thấm thía và cảm động 5 Hai câu thơ “Ta đi trọn kiếp con người/Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru” gợi suy nghĩ là Lời ru của mẹ không xa lạ trong thi ca như ta thường thấy, vậy mà những ngôn ngữ rất đời thường của Nguyễn Duy lại khiến ta xốn xang trước phận mình bởi nhà thơ đã nhận ra “kiếp con người” dễ gì sánh được “mấy lời mẹ ru”. “Mấy lời” thôi nhưng là sự kết tinh của một cuộc đời và cả nhiều cuộc đời. Nó không chỉ chứa đựng tình mẹ bao la mà còn là những bài học làm người vô cùng quý giá mà chúng ta phải dành cả cuộc đời để học, để thấm và để biết ơn. Nói cách khác, hai câu thơ đã thức tỉnh muôn người, hãy nhìn lại mình trên nẻo về với cõi thiêng số 2Đọc đoạn tríchCái cò... sung chát đào chuacâu ca mẹ hát gió đưa về trờita đi trọn kiếp con ngườicũng không đi hết mấy lời mẹ ruBao giờ cho tới mùa thutrái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằmbao giờ cho tới tháng nămmẹ ra trải chiếu ta nằm đếm saoNgân hà chảy ngược lên caoquạt mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờmbờ ao đom đóm chập chờntrong leo lẻo những vui buồn xa xôiMẹ ru cái lẽ ở đờisữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồnbà ru mẹ... mẹ ru conliệu mai sau các con còn nhớ chăngTrích Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa - Theo Thơ Nguyễn Duy, NXB Hội nhà văn, 2010Thực hiện các yêu cầu sauCâu 1 Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào?Câu 2 Những từ ngữ, hình ảnh nào trong đoạn trích được lấy từ chất liệu văn học dân gian?Câu 3 Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ 4 Anh/chị suy nghĩ như thế nào về thông điệp được tác giả gửi gắm trong hai dòng thơ Mẹ ru cái lẽ ở đời/ sữa nuôi phần xác hát nuôi phần án đề đọc hiểu Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa số 2Câu 1 Đoạn trích trên được viết theo thể thơ là Lục bátCâu 2 Những từ ngữ, hình ảnh được lấy từ chất liệu văn học dân gian là cái cò, sung chát đào chua, gió đưa về trời, lời mẹ ru, quạt mo - thằng 3- Biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ hai làLặp cấu trúc/điệp ngữ Bao giờ cho tới…Nhân hóa trái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằm- Hiệu quả nhấn mạnh, khơi gợi khao khát về kỉ niệm thời thơ ấu với những hình ảnh gần gũi, thân 4 Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm ở hai dòng thơMẹ ru cái lẽ ở đờisữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn - Thể hiện được suy nghĩ chân thành, sâu sắc về thông điệp của tác giảNgợi ca công lao to lớn của con phải luôn ghi nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục của mẹ, đừng làm mẹ phải buồn mà hãy luôn sống xứng đáng với niềm tin, sự kì vọng của số 3Đọc và trả lờiBao giờ cho tới mùa thutrái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằmbao giờ cho tới tháng nămmẹ ra trải chiếu ta nằm đếm saoNgân hà chảy ngược lên caoquạt mo vỗ khúc nghêu ngao thằng Bờmbờ ao đom đóm chập chờntrong leo lẻo những vui buồn xa xôiMẹ ru cái lẽ ở đờisữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồnbà ru mẹ mẹ ru conliệu mai sau các con còn nhớ chăngTrích Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa – Theo Thơ Nguyễn Duy, NXB Hội nhà văn, 2010Câu 1 Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ 2 Xác định 02 biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong bốn dòng đầu của đoạn thơ 3 Nêu nội dung chính của đoạn thơ trênCâu 4 Anh/chị hãy nhận xét quan niệm của tác giả thể hiện trong hai dòng thơ Mẹ ru cái lẽ ở đời – sữa nuôi phần xác hát nuôi phần hồn. Trả lời trong khoảng 5-7 án đề đọc hiểu Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa số 3Câu 1 Phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ trên là biểu 2 02 biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong bốn dòng đầu của đoạn thơ trên là- Lặp cấu trúc ở hai dòng thơ bao giờ cho tới…- Nhân hóa trong câu trái hồng trái bưởi đánh đu giữa rằm.Câu 3 Nội dung chính của đoạn thơ trên là Đoạn thơ thể hiện hồi tưởng của tác giả về thời ấu thơ bên mẹ với những náo nức, khát khao và niềm vui bé nhỏ, giản dị; đồng thời, cho thấy công lao của mẹ, ý nghĩa lời ru của mẹ và nhắn nhủ thế hệ sau phải ghi nhớ công lao 4 Quan niệm của tác giả thể hiện trong hai dòng thơ Lời ru của mẹ chứa đựng những điều hay lẽ phải, những kinh nghiệm, bài học về cách ứng xử, cách sống đẹp ở đời; sữa mẹ nuôi dưỡng thể xác, lời ru của mẹ nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta. Đó là ơn nghĩa, là tình cảm, là công lao to lớn của mẹ. Có thể diễn đạt theo cách khác nhưng phải hợp lí, có sức thuyết phục. Từ đó, nhận xét về quan niệm của tác giả đúng hay sai, phù hợp hay không phù hợp….-Trên đây là một số đề đọc hiểu Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa - Nguyễn Duy mà Đọc tài liệu đã sưu tầm được, mong rằng sẽ giúp ích cho các em trong quá trình ôn tập tại nhà!Còn rất nhiều những đề tài, những bài văn, đoạn văn nói về tình mẫu tử như Đoạn văn 200 chữ nghị luận về tình mẫu tử mà Đọc tài liệu đã biên tập muốn các em tham khảo để qua đây các em có thể cảm nhận và tự mình viết ra được những bài văn về mẹ thật sâu sắc Bần ì thần hương huệ thơm i nhang ơ vẽ nẻo đường lên i niết i nhang ơ lấm láp tro tàn ì.Xăm xăm ơ bóng mẹ trần gian ơ thủa ta không có yếm ơ đào nón mêthay nón ơ quai thao đội đầu rối bí tay a bầu ì i í ì.Rối ren tay bí tay bầu váy nhuộm bùn ì,áo nhuộm nâu bốn i mùa cái i chát í đào chua i í i i.Bốn mùa sung chát đào chuacâu ca mẹ hát gió đưa về trời ta ì kiếp con i người ì i í ì.Ta đi trọn kiếp con ngườivẫn không đi hết những lời mẹ ru bao đến mùa thu i í i i.Bao giờ cho đến mùa thutrái hồng ì trái bưởi đánh đu giữa rằm bao đến tháng i năm i í i i.Bao giờ cho đến tháng i nămmẹ ra trải chiếu ta nằm à đếm i ì á ì a í ngân hàchảy ngược i nay á lên à ngược i à lên cao.i í i ì i - í i í i ì i.Ngân hà chảy ngược lên ơcao quạt mo vỗ khúc nghêu ngao í a thằng í i á ì a bờ ao đom đóm í nay á chập í chờn,đom đóm i a chập chờn.i í i - i i í i i í i ì i.Bờ ao đom đóm chập ì chờnnước trong leo lẻo những vui buồn xa xămmẹ ru - cái lẽ ở... đời.à a á à ơiMẹ ru cái lẽ ở ớ nuôi phần xác ơ, hát nuôi phần ơ ru mẹ, mẹ ru mai sau các con còn nhớ ờ ớ ờ ờ về quê mẹ xa xăm lòng i tachỗ ướt mẹ nằm đêm mưa ngồi mẹ ta xưa i, í i ì.Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưamiệng nhai cơm búng lưỡi lừa cá xương ư ứ ư ư trọn ớ mẹ ta à a á xưa ư./. Chú thích Bài hát được chuyển thể từ bài thơ cùng Buồn Nhớ Mẹ Ta Xưa - Tác Giả Nguyễn DuyBần thần hương huệ thơm nhang vẽ nẻo đường lên niết nhang lấm láp tro xăm bóng mẹ trần gian thuở ta không có yếm mê thay nón quai thao đội ren tay bí tay nhuộm bùn áo nhuộm nâu bốn cò sung chát đào ca mẹ hát gió đưa về đi trọn kiếp con không đi hết mấy lời mẹ giờ cho tới mùa hồng trái bưởi đánh đu giữa giờ cho tới tháng ra trải chiếu ta nằm đếm hà chảy ngược lên mo vỗ khúc nghêu ngao thằng ao đom đóm chập chờnTrong leo lẻo những vui buồn xa ru cái lẽ ở đờiSữa nuôi phần xác hát nuôi phần ru mẹ, mẹ ru mai sau các con còn nhớ về quê mẹ xa ta - chỗ ướt mẹ nằm đêm buồn nhớ mẹ ta nhai cơm búng lưỡi lừa cá mùa thu 1986 Bài hát thuộc thể loại , do soạn giả biên soạn, thể hiện bởi nghệ sĩ .Xem thêm Gợi Ý Cách Tải Phim Về Điện Thoại Android Bằng Ứng Dụng Tốt Nhất Cho Bạn Các bạn có thể nghe nhạc, tải nhạc miễn phí tại Hãy chia sẻ cho bạn bè cùng nghe nhé. Chúc các bạn vui vẻ! Admin Lời Quan Họ

ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa huyen phin